Toelichting op de JHWH-bijbel

of: Wat maakt deze JHWH-bijbel anders?

 

In de loop der eeuwen zijn in onze bijbelvertalingen verschillende veranderingen ten opzichte van de oorspronkelijke tekst binnengeslopen. In deze Bijbel zijn die veranderingen weer rechtgezet:

  • De naam van onze God, JHWH, in plaats van "HE(E)RE"
  • De naam Jesjoea in plaats van "Jezus"
  • Het woord "Messias" in plaats van "Christus"
  • Het woord "Torah" (= Onderwijzing) in plaats van "wet"
  • Gods "Feesten"
  • De Sjabbat

 

Over Gods naam JHWH

In Exodus 3:14 en 15 leert God ons zijn naam, namelijk JHWH. En er staat nadrukkelijk bij dat Hij zo genoemd wil worden. Letterlijk: dit is mijn gedachtenis van geslacht tot geslacht.

Deze heilige naam komt bijna 7000 ! keer voor in het eerste Testament.

Ik vind het heel verdrietig dat wij christenen en Joden de naam van onze hemelse Vader nooit uitspreken.

Omdat meer dan 2000 jaar geleden de toenmalige vertalers hebben besloten om de naam JHWH te veranderen in HERE (of varianten daarvan) is die naam langzamerhand uit beeld verdwenen.

Maar . . . Iemand nooit bij zijn naam noemen is zo triest en schept zo'n afstand. Ik vind dat we onze hemelse Vader er zo mee te kort doen.

Daarom kreeg ik de overtuiging om een bijbelbewerking te maken waarin die naam weer in ere wordt hersteld. En dat is de JHWH-bijbel geworden.

NBG-vertaling

De basis voor de JHWH-bijbel is de NBG-vertaling. Deze ligt namelijk heel dicht bij de Hebreeuwse en Griekse grondtekst.

We hebben daar van het NBG toestemming voor gekregen. Inmiddels is gebleken dat het auteursrecht van de NBG-vertaling per 2021 is verlopen.

In de tekst van de NBG-vertaling hebben we overal waar de naam van God is weergegeven met HERE (of varianten daarvan) dat terugvertaald naar Gods werkelijke naam, namelijk JHWH. In het Hebreeuws zijn dat de letters jod-heh-wav-heh.

Naast de naam JHWH komt 48 keer ook de naam JH voor.

De uitspraak van Gods naam

Wat de uitspraak van de naam JHWH betreft, het is niet bekend en ook niet meer te achterhalen, welke klinkers daarbij horen om te weten hoe je die naam moet uitspreken. Ikzelf geloof dat het niet uitmaakt welke klinkers je gebruikt, zolang de naam JHWH maar wordt in - en uitgeademd. En in het Hebreeuws is adem en geest hetzelfde woord, namelijk roeach.

Gods naam wordt tijdens het uitspreken gedragen door Gods Geest.

Maar God geeft ook een waarschuwing bij zijn uitnodiging om Hem JHWH te noemen, “U zult de naam van JHWH, uw God, niet onnodig gebruiken, want JHWH zal niet on­schuldig houden wie zijn naam onnodig gebruikt” (Exodus 20:7).

Gods naam gebruiken geeft een meer persoonlijke relatie

Tenslotte: wanneer we een tijdje bij het dagelijks bijbellezen Gods naam (hardop) noe­men, krijgt die naam een vertrouwde klank en geeft het meer liefde en diepgang in onze relatie met de Vader.

Andere veranderingen

Naast de naam JHWH hebben we nog enkele namen/woorden dichter naar de oorspron­kelijke grondtekst teruggebracht. Dat betreft de volgende punten:

  1. De naam Jezus is veranderd in Jesjoea. Dat is Aramees en betekent “Hij redt” of “redding”. In het Hebreeuws is zijn naam Jehosjoea, en dat betekent “JHWH redt”.
  2. Het Griekse woord “Christus” en het Hebreeuwse woord “Messias” betekenen beide “Gezalfde”. Omdat het er in het Vernieuwde Verbond juist om gaat dat Jesjoea DE Messias is (Johannes 20:31, Handelingen 5:42), is gekozen voor het woord “Messias”.
  3. Wet en Torah. Het Hebreeuwse woord “torah” is in de meeste bijbelvertalingen vertaald met “wet”. Dat is onjuist. Torah betekent “Onderwijzing”, in de zin van “Vaderlijke onderwijzing”. Gevoelsmatig klinkt dat laatste veel vriendelijker dan “wet”. Daarom staat er in deze JHWH-bijbel “(Vaderlijke) onderwijzing” in plaats van “wet”. In het begin leest het wat onwennig, maar het went al gauw. Zo stemt het meer overeen met Gods oorspronkelijke bedoeling.

Torah is ook de naam van de eerste vijf boeken van de bijbel, Genesis t/m Deuteronomium. Wanneer “torah” verwijst naar die vijf boeken, is “Onderwijzing” met een hoofdletter geschreven.

Soms slaat het woord “wet” niet op de torah (o.a. in het boek Esther), dan staat er wel “wet”.

Zie voor meer bijbelteksten hierover ook de pagina "Paulus en de "wet".

  1. Gods Feesten. Omdat de bijbelse (of: Gods) feesten de profetische ruggengraat van Gods heilsplan met deze wereld vormen, hebben we daar in de JHWH-bijbel speciale aandacht aan geschonken door ze met een hoofdletter weer te geven: Sjabbat, Pèsach, Feest van de Ongezuurde Broden, Dag van de Eerstelingen, We­kenfeest (Pinksteren), Dag van Bazuingeschal, Dag van Verzoeningen, Loofhut­tenfeest. Zie verder ook de speciale bijlage hierover achterin de JHWH-Bijbel.
  2. Het Hebreeuwse woord “sjabbat” is zowel de naam van de zevende en laatste dag van de week als ook een werkwoord. Het werkwoord “sjabbat” bete­kent niet “rusten”, maar “stoppen” of “ophouden”. Wanneer sjabbat als werk­woord in de grondtekst staat, is het in deze JHWH-bijbel ook als werkwoord weergegeven. Bijvoorbeeld: “Toen rustte het volk” wordt dan “Toen sjabbatte het volk”.

Omdat de wekelijkse Sjabbat één van Gods moadiem is, staat dat met een hoofd­letter.

 

NBG-taalgebruik

Naast deze principiële aanpassingen hebben we ook het ouderwetse NBG-taalgebruik grotendeels omgezet naar meer hedendaags Nederlands. Bijvoorbeeld: U bent i.p.v. gij zijt, van de koning i.p.v. des konings, ed. Toch is de JHWH-bijbel geen hele nieuwe vertaling, maar een herziening. Daarom vindt u toch ook veel vertrouwde (NBG-)bijbelwoorden terug

 

Nog enkele praktische opmerkingen

Vrijwel alle bijbels zijn verdeeld in het Oude Testament en het Nieuwe Testa­ment.

Omdat deze termen onbewust suggereren dat het oude door het nieuwe is ver­vangen, staan in deze JHWH-bijbel de aanduidingen “Boeken van het eerste Ver­bond of Eerste Testament” en “Boeken van het Vernieuwde Verbond of het  Testament”.

Vernieuwd wil volgens Jeremia 31:31-33 en Ezechiël 36:26-27 zeggen dat het hetzelfde Verbond is, maar in een Vernieuwde vorm.

Net als bij de maan: de uitdrukking “nieuwe maan” is in het Hebreeuws “ver­nieuwde maan”. Dat wil zeggen, dezelfde maan, maar in een vernieuwde verschij­ning.

 

Zoals in de meeste bijbelvertalingen staan er af en toe woorden tussen haakjes in de tekst. Die komen niet in de grondtekst voor, maar zijn toegevoegd voor de leesbaarheid.

 

De afkorting “H:” betekent “in het Hebreeuws”; “Gr:” betekent “in het Grieks”.

 

Na het laatste bijbelboek, Openbaring van Jesjoea, zijn er nog enkele aanvullende overzichten toegevoegd.